BURSA (İGFA) – Bursa Teknik Üniversitesi bünyesinde yer alan Sarsıntı Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi, “depreme dirençli kentler” oluşturmak için çalışmalarını sürdürüyor. 6 Şubat’ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde yaraların sarılması ve taban ile yapı risk tahlilinin yapılması için pek çok proje üreten BTÜ’lü akademisyenler, Bursa’nın da sarsıntıya karşı direncini artırıcı çalışmalara imza atıyor. Bu kapsamda Büyükşehir Belediyesi ile birlikte Bursa’nın Yer Sıvılaşma Haritasının çıkarılması çalışmalarına, Yıldırım ve Osmangazi ilçelerinde başlandı. Ortaya çıkacak harita ile Bursa’nın sıvılaşma açısından riski ortaya konacak. Bunun yanında yeniden BTÜ’lü akademisyenler, Büyükşehir Belediyesi tarafından Yıldırım, Osmangazi ve Nilüfer ilçelerinde yürütülen üstyapı süratli taramalarına çalışmalarına da teknik dayanak sağlıyor. Ayrıyeten İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyübhan Avcı tarafından geliştirilen bor katkılı taban enjeksiyon gereci ile taban sıvılaşmasının önlenmesi planlanıyor.
BURSA’DA ALÜVYON TABAN RİSKİ
Bursa’da yer açısından düşünceli bölgeler bulunduğunu kaydeden Eyübhan Avcı, bilhassa Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerinden geçen Bursa ovasının bulunduğu alanlar ile Gemlik ve Mudanya ilçelerinin kıyıya bakan kısımlarının alüvyon tabanlardan oluştuğunu kaydetti. Avcı, “Bu alanlarda yer sıvılaşması riskine sahip olduğu ve yumuşak yer özelliği gösteren alanların bulunduğu görülüyor. Bilhassa bu alanlarda, 6 ve üstü büyüklükte sarsıntılarda hasar oluşumunun büyük olacağı düşünülüyor. 1999 öncesi yapılar, alüvyon tabana oturan ve taban güzelleştirmesi yapılmamış olan yapılarda hasar oluşma riski büyük. Yıldırım, Osmangazi, İnegöl, Mudanya ve Gemlik ilçelerinde heyelan açısından riskli alanlar bulunuyor. Muhtemel bir sarsıntıda heyelan oluşumunun tetiklenme potansiyeli de bulunuyor” dedi.
GEMLİK’TE SIVILAŞMAYA KARŞI UYGULAMA BAŞLIYOR
Zemin sıvılaşmasının önlenmesine yönelik milletlerarası patentli bor katkılı taban enjeksiyon gerecinin kısa müddette Kurşunlu’da uygulanmaya başlayacağını kaydeden Avcı, “Bor katkılı yer enjeksiyon gereci ile taban sıvılaşmasının önlenmesi planlanıyor. Bu kapsamda Bursa Büyükşehir Belediyesi ile yaptığımız protokolle Gemlik’te birinci uygulamalara başlıyoruz. Şu an Kurşunlu kıyı bölgesinde arazi çalışmaları kapsamında sondajlar tamamlandı, enjeksiyon materyalinin ve ekipmanların alana nakil süreci devam ediyor. Geliştirilen materyalin ülkemizin tamamında uygulanması hedefleniyor” diye konuştu.
HARİTAYLA RİSKLİ ALANLAR BELİRLENECEK
İlerleyen kademelerde Bursa’nın geneli için ayrıntılı yer haritalarının çıkarılmasının planlandığını tabir eden Avcı, şunları kaydetti: “Çıkarılan haritalarda sıvılaşma bölgeleri, yumuşak taban özelliği gösteren bölgeler, heyelan için riskli olan bölgeler belirlenecek. Böylece sarsıntı açısından müdahale edilmesi gerekli alanlar belirlenecek ve alınabilecek tedbirler pahalandırılacak. Yapılacak bu çalışma, rezerv alanların belirlenmesi ve kentsel dönüşüm açısından da hayli kıymetli.”
İSKENDERUN’UN SIVILAŞMA HARİTASI BTÜ ELİNDEN
6 Şubat zelzeleleri sonrasında Kahramanmaraş ve İskenderun’da çalışmalar yürüten BTÜ’lü akademisyenler, Hatay’ın İskenderun ilçesinin yer sıvılaşma haritalarını çıkardı. Yürütücülüğünü Doç. Dr. Eyübhan Avcı’nın yaptığı bu çalışma, TÜBİTAK 1002C projesi kapsamında desteklendi. Yıkımın en fazla yaşandığı bölgelerden olan Kahramanmaraş merkezde de ayrıntılı taban araştırmaları yapıldı. Bu tahliller sonucunda birtakım bölgelerin yer büyütme tesirine sahip olduğu belirlendi. Yeni yapılacak inşaatlarda yer büyütme tesirini azaltacak taban güzelleştirme tahlilleri geliştirildi.
Kahramanmaraş’ta Heyelan Riski Araştırılıyor
Kahramanmaraş Boğaziçi bölgesinde ayrıntılı yer araştırmaları devam ediyor. Arazi ve Laboratuvar deney sonuçları kullanılarak şev stabilitesi tahlilleri yapılıp, sahanın heyelan riski pahalandırılacak. Alanın heyelan riskinin bulunduğunun belirlenmesi durumunda, heyelanın önlenmesine yönelik alınabilecek güzelleştirme prosedürleri belirlenecek.
BTÜ Sarsıntı İçin Daima Sahada
BTÜ’nün sarsıntı öncesi ve sonrası birçok proje ve çalışmaya imza attığını kaydeden BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar, “6 Şubat zelzelelerinin olduğu birinci günden itibaren saha çalışmalarımızı bölgede başlattık ve hala sürdürüyoruz. Ortaya koyduğumuz haritalarla bölgenin inançlı bir halde tekrar inşa edilmesine katkı veriyoruz. Sarsıntı açısından riskli pozisyonda olan Bursa’da da iş birliklerimiz sürüyor. Taban sıvılaşmasına karşı geliştirdiğimiz patentli gerecimizin uygulaması için Bursa Büyükşehir Belediyesi ile protokole imza attık. Üniversitemiz, Japonya Milletlerarası İşbirliği Ajansı ve Bursa Büyükşehir belediyesi ile bir arada Bursa’nın depremselliği üzerine araştırmalarını yürütüyor. Akademisyenlerimiz ilgili kurullarda yer alarak bu hususta fark yaratacak çalışmalara imza atıyor” dedi.